ΤΟ ΓΗΡΑΣ..

Το γήρας οὐκ ἔρχεται μόνον

Ένας στοχασμός πάνω στη φράση του Μενάνδρου

> Το γήρας δεν έρχεται μόνο του, λέει ο Μένανδρος. Και δεν έχει άδικο. Έρχεται πάντα με παρέα. Άλλοτε αόρατη, άλλοτε κραυγαλέα. Μια συνοδεία από αλλαγές, απώλειες, σκέψεις και — ενίοτε — αποκαλύψεις.

Το σώμα είναι το πρώτο που μιλά. Ή μάλλον, που σιωπά. Σιωπά μπροστά στο σκαλοπάτι, στο βάρος της τσάντας, στο ξεχασμένο όνομα. Εκεί όπου άλλοτε υπήρχε αυτοπεποίθηση, τώρα ελλοχεύει δισταγμός. Όχι φόβος απαραίτητα — αλλά επίγνωση. Μια ήσυχη γνώση ότι το άθραυστο έγινε εύθραυστο.

Όμως το γήρας δεν φέρνει μόνο σωματική φθορά. Φέρνει και μια αλήθεια που λίγοι τολμούν να κοιτάξουν στα μάτια. Ότι ο κόσμος γύρω σου αρχίζει να σου μοιάζει ξένος. Ότι οι φίλοι λιγοστεύουν. Ότι αρχίζεις να μετράς όχι τι θα κάνεις, αλλά πόσα έκανες — και τι τελικά άξιζε.

Πολλοί το παρομοιάζουν με χειμώνα. Ίσως γιατί είναι η εποχή που τα φύλλα πέφτουν, τα χρώματα μαραίνονται και ο ρυθμός της ζωής επιβραδύνεται. Μα εγώ λέω πως το γήρας μοιάζει περισσότερο με φθινόπωρο. Εκεί όπου η ωρίμανση συναντά την αποδοχή. Εκεί όπου το χρυσαφί δεν είναι λιγότερο όμορφο από το πράσινο, απλώς πιο ήσυχο.

Το γήρας φέρνει μοναξιά, λένε. Ναι, αλλά φέρνει και απαλλαγή. Από τα περιττά. Από την ανάγκη να αποδείξεις, να εντυπωσιάσεις, να κατακτήσεις. Φέρνει την πολυτέλεια να λες «όχι» χωρίς ενοχές. Να βλέπεις τον κόσμο λιγότερο από το εγώ και περισσότερο από το είναι.

Το γήρας φέρνει και ελευθερία. Όχι την επιφανειακή, της νιότης, αλλά την άλλη — την εσωτερική. Την ελευθερία του ανθρώπου που έζησε, που πόνεσε, που αγάπησε και απέτυχε, και παρ’ όλα αυτά στέκει ακόμα όρθιος, με βλέμμα καθαρό.

Κι αν το γήρας δεν έρχεται μόνο του, μήπως τελικά ούτε κι εμείς είμαστε μόνοι καθώς γερνάμε; Αν κρατήσουμε μέσα μας το παιδί, τη μνήμη, τη σοφία, την περιέργεια — ίσως να έχουμε την καλύτερη παρέα.

Γιατί ναι, το γήρας έρχεται με πολλά. Μα μπορεί και να φέρει τον εαυτό μας — όπως δεν τον γνωρίσαμε ποτέ.