ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ, ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ, ΑΠΑΙΤΗΣΗ...

Από τη μια τα εξουσιαστικά κυκλώματα τα οποία καλλιεργούν αλλά και αναπαράγουν τον κάθε λογής δογματισμό. Δηλαδή οι επίδοξοι "σωτήρες", οι ηγέτες, οι αρχηγοί, οι αρχιερείς, οι πρόεδροι και οι πρωθυπουργοί ή με μια λέξη οι εξουσιαστές ή καλύτερα οι εξουσιομανείς..

Από την άλλη τα επιτελεία τους, οι υποτελείς τους, οι "αυλοκόλακες" και γενικά οι πρόθυμοι εκείνοι που με τόσο "πάθος", τους υποτάσσονται..

..Όλοι αυτοί, λειτουργούν μονολιθικά (δήθεν ρεαλιστικά) με αποτέλεσμα να εμποδίζουν ή και να επιβραδύνουν όσο τους είναι δυνατό τες σύνθετες εκείνες προσεγγίσεις που είναι απαραίτητες για να προχωράμε απρόσκοπτα μπροστά με ωριμότητα, σύνεση και συναίνεση.

Προσκολλημένοι στους λεγόμενους μηχανισμούς ή και τους θεσμούς της εξουσίας έχουν σαν κύριο μέλημα τους τη «νομική» κάλυψη και κατοχύρωση προνομίων και δικαιωμάτων για τους ιδίους και των κυκλωμάτων τους. 

Αδιαφορούν, αν αυτό σε τελική ανάλυση συνιστά στέρηση δικαιωμάτων και κατ’ επέκταση πρόκληση για τους υπόλοιπους και ακόμη, ανεξάρτητα αν τα προνόμια και τα δικαιώματα τους είναι από τες βασικές αιτίες που έχουμε μόνιμα όλων των ειδών και ποιοτήτων κρίσεις και συγκρούσεις.

Γι΄ αυτούς τόσο πολύ προέχει η μόνιμη, ακόμη και η διαδοχική, διασφάλιση προνομίων και δικαιωμάτων που δεν τους ενδιαφέρει αν αυτό λειτουργεί σε βάρος του συνόλου.

Γι’ αυτούς και η ελάχιστη σμίκρυνση του χάσματος που τους χωρίζει από τους εξουσιαζόμενους θεωρείται ακόμη αδιανόητη. Έστω κι αν είναι πασιφανές, ότι δεν μπορούν πια με τους δογματισμούς και τη μονολιθικότητα τους, να διαχειρίζονται τις πολυσύνθετες ανθρώπινες πραγματικότητες, τες ανάγκες και κυρίως τες διαχρονικές και πανανθρώπινες τάσεις και αξίες.

Είμαστε από τη φύση μας σύνθετα όντα. 

Συνεπώς έτσι και αλλιώς λειτουργούμε σύνθετα. Έχουμε ζωικά χαρακτηριστικά, που εκφράζονται κυρίως με τα ένστικτά μας , έχουμε και "θεϊκά", που εκφράζονται κυρίως με το πνεύμα και τη ψυχή μας, είμαστε όμως άνθρωποι και το εκφράζουμε κυρίως με τα συναισθήματα μας. 

Όποιο από τα χαρακτηριστικά μας καταπιέζεται, υποτιμάται, αγνοείται ή και υποβαθμίζεται επαναστατεί αφού κυριολεκτικά μας βγάζει εκτός εαυτού.

Το γεγονός ότι σε πείσμα των εξουσιαστικών επιδιώξεων η σύνθετη αντίληψη εξελικτικά επιβάλλεται αποδεικνύει του λόγου το αληθές.

Το σχετικά παράδοξο είναι ότι εκτός από τες δημοκρατικές ιδέες και τες γενικές αναφορές της οικουμενικής διακήρυξης για τα ανθρώπινα δικαιώματα η σύνθετη σκέψη ακόμη να πάρει μια συγκεκριμένη μορφή. Το βασανιστικό ερώτημα για το πώς θα σμικρυνθεί και σταδιακά να εκμηδενισθεί το χάσμα μεταξύ των εξουσιαστικών κύκλων και κυκλωμάτων με τους εξουσιαζόμενους επιβάλλεται ν' απαντηθεί.

Μια νέα βελούδινη επανάσταση, που φαίνεται ότι είναι ήδη στα σκαριά, είναι αναγκαία. Μια νέα επανάσταση που να συνδυάζει την «κατανόηση» την «αγανάκτηση» με την «απαίτηση».

Κατανόηση από τους εξουσιαζόμενους προς τους εξουσιαστές αφού και οι ίδιοι οι εξουσιαζόμενοι με την προθυμία τους να δογματίζονται δεν είναι άμοιροι ευθυνών, αγανάκτηση, αφού είναι πλέον δεδομένη η θυματοποίηση των από τους εξουσιαστές και απαίτηση για σμίκρυνση μέχρι και εκμηδένιση του χάσματος των προνομίων και δικαιωμάτων μεταξύ των εξουσιαζομένων και των εξουσιαστών.

Η αυτεξούσια δημοκρατία προβάλλει πλέον ως αδήριτη ανάγκη. Όχι για να καταργήσει την κοινοβουλευτική αλλά για να τη συμπληρώσει. 
Η σύγχρονη τεχνολογία και μας το επιτρέπει αλλά και μας το επιβάλλει..

ΙΣΟΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΙΣΟΚΡΑΤΙΑ και ΙΣΟΝΟΜΙΑ Ἠ ΗΜΕΤΕΡΟΚΡΑΤΙΑ και ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ..

Τα  διάφορα γεγονότα και ζητήματα που «ζυμώθηκαν» με το κοινωνικό και πολιτειακό μας γίγνεσθαι και τα οποία μάλλον πρέπει να ήταν η αιτία για να πλασθούν οι νοοτροπίες που επικρατούν σήμερα στο τόπο μας, φαίνεται εκ των αποτελεσμάτων τους, να έχουν κυρίως σχέση, με τη Τουρκοκρατία, την Αγγλοκρατία, την Ελλάδα (?) και την.. "ημετεροκρατία".

Νοοτροπίες τέτοιες που, αν κάποιος προσπαθούσε να τες συμπτύξει και να τες περιγράψει  με μια μόνο λέξη, αυτή που ίσως να ταίριαζε καλύτερα, θα ήταν η κυπριακή λέξη "μεσοδότση".

Μερικά από τα αποτελέσματα του «μεσοδοτζισμού» μας ;

Να κατακτηθεί ξανά η μισή μας η πατρίδα από τους Τούρκους, να παρακαλούμε να διατηρούν στρατιωτικές βάσεις οι Άγγλοι στο νησί, για να διασφαλίζεται  η όση ακεραιότητα, μας έχει απομείνει (!) ενώ, η άλλη μισή Κύπρος, η δήθεν ελεύθερη, να έχει «κατακτηθεί» από τους άλλους μισούς σχεδόν, συμπατριώτες μας ...τους γνωστούς ως "ημετέρους".

Αν θέλουμε δε να πάρουμε και μια γεύση για το πως λειτουργεί ο "μεσοδοτσισμός" μας, αξίζει το κόπο να δούμε τα αντανακλαστικά του στην οικονομική κρίση που ακόμη βιώνουμε στις μέρες μας και ιδιαίτερα το τρόπο αντιμετώπισης της.

Ένας τρόπος, που ούτε λίγο ούτε πολύ, θέλει τους υπαίτιους της, δηλαδή τη πολιτεία και τις τράπεζες, να είναι αυτοί που δικάζουν και σε τελική ανάλυση καταδικάζουν τα αθώα θύματα, των δικών τους ανεπαρκειών..

Αλλά, και που θέλει δυστυχώς και τα "αθώα θύματα", να μην είναι στο τέλος της ημέρας τόσο αθώα, αφού σχεδόν πρόθυμα, σκύβουν τα κεφάλια και βάζουν την ουρά στα σκέλη..

"Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα" ή μόνο περί χρημάτων ?

Είναι θλιβερή και απογοητευτική η διαπίστωση που θέλει τους "ημετέρους", οι περισσότεροι των οποίων ασκούν τις διάφορες μορφές των εξουσιών (των άμεσων, των έμμεσων, των ορατών ή και των αοράτων) να τις ασκούν με τόση ιδιοτέλεια, τόσο εγωιστικά υπέρ των δικών τους οικονομικών συμφερόντων και μόνο, που σε παραπέμπουν δυστυχώς  σε συμπεριφορές αδίστακτων ξένων κατακτητών του τόπου..

..Όσο κι αν κάποτε λέγαμε ότι "ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα"..

Τότε, με την ίδρυση της Κυπριακής δημοκρατίας, ο καθένας έτρεφε την κρυφή ελπίδα αλλά και προσδοκία ότι επιτέλους ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών θα τύγχαναν του απαιτούμενου σεβασμού..

Αφού πρωτίστως, θα μας κυβερνούσαν επιτέλους οι συμπατριώτες μας και,
αφού ακόμη, το σύνταγμά μας, φρόντισε να τα κατοχυρώσει με αρκετή σαφήνεια.

Όμως ο καιρός περνά και δεν ικανοποιούνται ούτε οι προσδοκίες, ούτε και οι ελπίδες στον ελάχιστο έστω βαθμό που θα ανέμενε ο μέσος πολίτης, ο μέσος άνθρωπος.

Αναπόφευκτα αρχίζει και πάλι, να επηρεάζεται αρνητικά το εσωτερικό πολιτειακό μας σύστημα. Ἀρχισε να πλήττεται το κύρος όλων των θεσμών, ακόμη και το κύρος της ίδιας της δικαιοσύνης, η οποία δυστυχώς, δεν κατάφερε να αποφύγει να καταστεί μέρος του κατεστημένου και του μεσοδοτζισμού μας.

Πως όμως τα πράγματα  θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά ? Αφού η δικαστική εξουσία λειτουργεί κι αυτή, με δημοσιο-υπαλληλικές νοοτροπίες και όρους..

Της λείπει και αυτής, ένα υγιές φιλοσοφικό υπόβαθρο.

Δεν της λείπει ο απαιτούμενος ανθρωπισμός στο βαθμό που το "Συνταγματικό" δικαστήριο, να το εμπιστεύεται ο μέσος άνθρωπος ;
Εμπνέει τους πολίτες να διεκδικούν τα ελάχιστα, τα  αυτονόητα, τα πιο επουσιώδη δικαιώματά τους ; 
Εμπνέει αξιοπρέπεια ;
Λειτουργεί προληπτικά, ή και προστατευτικά ή αποτρεπτικά υπέρ των αδυνάτων, υπέρ των αθώων θυμάτων ;

Δυστυχώς δεν φαίνεται να είναι σε θέση ούτε και να μπορεί ν΄αντιληφθεί (ένεκα νοοτροπίας) ποια είναι και κυρίως γιατί είναι τα πραγματικά θύματα της πολιτείας και των τραπεζών και κατ' επέκταση της κοινωνίας.

Εμπνέει τα αντίθετα. Εμπνέει αδιέξοδα, φιλανθρωπίες, συσσίτια, κοινοτικά παντοπωλεία και τα άλλα παρόμοια που σε τελική ανάλυση μας εξευτελίζουν και ως άτομα αλλά και ως κοινωνία. Εμπνέει "κεφάλια σκυφτά" και "ουρές στα σκέλη"..

Ενώ λοιπόν ο μέσος πολίτης, μεταξύ άλλων προσδοκούσε, ανέμενε ή και ήλπιζε  ότι μετά την ανεξαρτησία θα:

1ον Αισθανόταν επιτέλους ασφαλής,
2ον Θα συνέβαλλε στο μέτρο των δυνατοτήτων του, έτσι ώστε να παράγεται ο απαραίτητος για την επιβίωση του ιδίου και των συνανθρώπων του πλούτος,
3ον Θα γινόταν ακριβοδίκαιη διαχείριση του και,
4ον Θα απολάμβανε την ίδια περίπου  ποιότητα και την ίδια  ποσότητα ελευθερίας με όλους τους άλλους συμπολίτες του..

..Διαψεύσθηκε παταγωδώς. 

Διαψεύστηκε τόσο που κάνει τον καθένα μας να συνειδητοποιεί ότι η απόσταση που χωρίζει τες προσδοκίες από τη πραγματικότητα είναι ακόμη  τόσο μεγάλη που ενοχλεί, που απογοητεύει, και αποθαρρύνει..

..Αφού η πραγματικότητα, μας θέλει να συμπεριφερόμαστε με απανθρωπιά. Μας θέλει να υπερασπιζόμαστε με πάθος το σύνθημα "ο θάνατός σου η ζωή μου" αφού αυτό  είναι που έχει εμπεδωθεί ως πραγματικότητα. Κι ότι δήθεν έτσι είναι που ..φυσιολογικά πρέπει να λειτουργούν τα πράγματα..

Δεν είναι για να διερωτώμαστε;

Το σύνταγμα μας όντως επιδιώκει ισοπολιτεία, ισονομία, ισοκρατία;
Επιδιώκει κατοχύρωση των ατομικών ελευθεριών;
Επιδιώκει την εφαρμογή των κανόνων του φυσικού δικαίου;

Διότι αυτό που βιώνουμε είναι τους νόμους του Προκρούστη. Βιώνουμε τη χείριστη μορφή ισοπέδωσης. Στο τέλος δε της ημέρας, μας κόβουν και μας ράβουν στα διάφορα ευτελή μέτρα τους.
Στα μέτρα της δουλοπρέπειας, της υποκρισίας, της υπεροψίας, της λαιμαργίας και της υποταγής.

Μιας απαράδεκτης ισοπέδωσης που θέλει τους "μεν"  ισοπεδωτικά και πάντοτε,  να ευνοούνται σε βάρος των "δε", και τους "δε", ισοπεδωτικά και πάντοτε, να αδικούνται, να θυματοποιούνται και να πρέπει να ικανοποιούνται με τα περισσεύματα των "μεν".

Ενώ λοιπόν ο μέσος άνθρωπος ανέμενε ότι οι προσδοκίες του, στα πλαίσια ενός κράτους δικαίου, η  ισοκρατία, η ισονομία και η ισοπολιτεία, οι ατομικές ελευθερίες και γενικά τα ανθρώπινα δικαιώματα θα διασφαλίζονταν και θα αποκτούσαν πραγματικό νόημα και περιεχόμενο, διαπιστώνει ότι όλα αυτά κατάντησαν να είναι διακοσμητικά στοιχεία ενός συντάγματος που ερμηνεύεται συνήθως με λεκτικούς και θεωρητικούς ακροβατισμούς!

Ευρισκόμαστε ακόμη στο στάδιο που συγχύζουμε την ισότητα με την ισοπέδωση.

Η καθημερινότητα του μέσου ιδιώτη πολίτη στο τόπο μας βοά, και του υποβάλλει ότι.. "μόνο περί των χρημάτων και των προνομίων των "μεν" τον αγώνα ποιούμεθα"

Η ισοπέδωση λοιπόν καλά κρατεί και δουλεύει, και μας δουλεύει κι απ' ότι φάνηκε, σχεδόν πάντοτε εναντίον των ατομικών και θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των αδυνάτων.

Ως τέτοια αχρηστεύει ουσιαστικά το σύνταγμα και κατ' επέκταση αχρηστεύονται και όλα τα φυσικά δικαιώματα του ανθρώπου που απορρέουν από αυτό..

Κάθε μέρα που περνά, το πρόβλημα οξύνεται. Κυρίως ένεκα του τρόπου που ασκούνται οι εξουσίες, στο τόπο μας.

Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία φαίνεται ότι έχει συμπληρώσει από πολλού το κύκλο της..

Ούτε κι αυτή εμπνέει ή και εμπνέεται πια απ' οτιδήποτε εκτός από το "βὀλεμα"

Δεν εμπνέεται από την ανάγκη να προχωρήσουμε μπροστά, ενισχύοντας ουσιαστικά, την αυτεξούσια δημοκρατία, αφού η  σύγχρονη τεχνολογία όχι μόνο μας το επιτρέπει αλλά έμμεσα μας το επιβάλλει.

Δεν εμπνέεται ούτε από το βαθύτερο νόημα της ελευθερίας μέσα στο οποίο κρύβεται η ενέργεια εκείνη που θα μπορούσε ν' ανατρέψει το σύνθημα «ο θάνατός σου η ζωή μου» και να το αντικαταστήσει με το σύνθημα «ένας για όλους και όλοι για τον ένα»

Κι αν δεν αξίζουμε εμείς ως άτομα τέτοιες πολυτέλειες, δεν αξίζει μια τέτοια προσπάθεια η Κύπρος; Ο τόπος μας; Τα παιδιά μας; Πόσο μεσοδότζη είμαστε επιτέλους που θέλουμε να φέρουμε το "ευλογημένο" μας το νησί στα ευτελή μας μέτρα;

Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΕΓΩ..

Με την προσδοκία να εκτιναχθώ μπροστά και να αισθανθώ την ευφορία και την περηφάνια της συμπόρευσης με τους «αναπτυγμένους», τραβάω σήμερα το τόξο μου πίσω, στην πρόσφατη θλιβερή μας ιστορία.

Μιας κλασσικής ιστορίας, σύγκρουσης, δυο δογματικών αντιλήψεων , για τη εξουσία.
Από την μια πλευρά, ο εκκλησιαστικός δογματισμός του Μακαρίου, και από την άλλη ο στρατιωτικός δογματισμός του Γρίβα.

Γνώριζαν και οι δυο, ότι η σύγκρουση τους θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την Κύπρο.
Γνώριζαν, ότι η διαμάχη τους, αφόπλιζε την Κύπρο και εξόπλιζε την Τουρκία. Γνώριζαν, ότι κατέστρεφαν ανθρώπους, συνειδήσεις, οικογένειες.

Γνώριζαν, ότι το δίκαιο του ενός και το άδικο του άλλου, κατέληγαν σ’ένα κοινό παρανομαστή. Κατέστρεφαν την ακεραιότητα της Κύπρου και των ανθρώπων της.
Όμως οι δογματικές σκέψεις, τους θόλωναν την κρίση. Τα θέλγητρα της εξουσίας τους ήταν ακατανίκητα. Συνεπώς η καταστροφή, ήταν αναπόφευκτη...

"Είκοσι" χρόνια μετά, και παρά την αδιαμφισβήτητη πολιτικοκοινωνικο-οικονομική μας πρόοδο, στο θέμα του πραξικοπήματος και της εισβολής παρουσιαζόμαστε ακόμη συγχυσμένοι.

Μια σύγχυση που πηγάζει από την αδυναμία να αξιοποιήσουμε σήμερα, το χθες, για το αύριο.
Μείναμε προσκολλημένοι, στις δικαιολογημένες ίσως τότε, αλλά αδικαιολόγητες σήμερα, ενστικτώδεις και συναισθηματικές αντιδράσεις.

Μείναμε προσκολλημένοι στις δογματικές αντιλήψεις που μας κατέστρεψαν. Προσπαθούμε ακόμη να δικαιώσουμε τον Μακάριο έναντι του Γρίβα ή και το αντίθετο, για να νοιώσουμε λυτρωμένοι.

Το εγώ μας, όμως, πως λυτρώνεται;

Εγώ, που δεν ήμουν Μακαριακός και πολύ περισσότερο δεν ήμουν Γριβικός πως λυτρώνουμαι;

Μου αφαίρεσαν την κρίση μου , την ελεύθερη μου σκέψη. Μου έλεγαν κυνικά, ότι αν δεν ήμουν μαζί τους, ήμουν αυτόματα εναντίον τους.

Εγώ, που δεν επεδίωκα και δεν επιδιώκω την εξουσία, πότε επιτέλους θα δικαιωθώ; Πότε θα λυτρωθώ;

Εγώ, που το μόνο που ήθελα και θέλω, ήταν και είναι την ακεραιότητα της Κύπρου και των ανθρώπων της..

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΥΠΡΟΣ
1994